Wywiad z prezesem PAIiIZ Sławomirem Majmanem
Transcrição
Wywiad z prezesem PAIiIZ Sławomirem Majmanem
Inwestycje zagraniczne coraz bardziej zaawansowane technologicznie Ausländische Investitionen technologisch immer fortschrittlicher Jakość kapitału zagranicznego napływającego Die Qualität des nach Polen strömenden Auslandskapitals do Polski jest coraz lepsza – mówi prezes PAIiIZ, wird immer besser – sagte Sławomir Majman, Sławomir Majman w wywiadzie dla „Wi”. der Vorsitzende des PAIiIZ, im Interview für die „Wi“. Er Jak wyjaśnia, sektory wysoko zaawansowane erläutert, dass die im Technologiebereich fortschrittlichen technologicznie, które w coraz większym stopniu Sektoren, die für ausländische Firmen in Polen immer interesują firmy zagraniczne w Polsce, to przede interessanter werden, vor allem folgende sind: IT, wszystkim: IT, R&D, motoryzacyjny, elektroniczny, R&D, Autoindustrie, Elektronik, Maschinenbau und maszynowy oraz lotniczy. W tych sektorach Flugzeugindustrie. In diesen Sektoren besteht für Polen die Polska ma szansę zdobyć trwałą przewagę Chance, einen dauerhaften Vorsprung vor Konkurrenten konkurencyjną na rynku międzynarodowym. auf den internationalen Märkten zu gewinnen. Zagraniczny kapitał wraca nad Wisłę: inwestycje zagraniczne w Polsce wyniosły 2010 r. ok. 9,8 mld euro brutto (wg szacunków NBP). To wynik mniej więcej na poziomie lat 20082009, ale już prognoza na 2011 jest bardzo optymistyczna – 12,7 mld eur. Tyle o ilości kapitału napływającego do Polski. Co z jakością i nowoczesnym know-how? Czy struktura FDI w Polsce w ostatnich latach idzie w kierunku branż high-tech? W 2010 r. wg NBP do Polski napłynęło około 7,54 mld euro Das ausländische Kapital kehrt an die Weichsel zurück: 2010 betrugen die Bruttoinvestitionen ausländischer Subjekte in Polen ca. 9,8 Mrd. EUR (nach Einschätzung von NBP). Dieses Ergebnis bleibt ungefähr auf dem Niveau der Jahre 20082009, aber die Prognose für 2011 ist schon sehr optimistisch – 12,7 Mrd. EUR. Soviel zur Menge des nach Polen strömenden Kapitals. Wie steht es um die Qualität und modernes KnowHow? Geht die FDI Struktur in Polen in den letzten Jahren in 42 Wi 04-05/11 netto bezpośrednich inwestycji zagranicznych. Jest to spadek w porównaniu do lat poprzednich, jednak taki stan rzeczy wynika z charakterystyki płynących do Polski inwestycji. Są to po pierwsze inwestycje w sektorze usług nowoczesnych, które charakteryzują się dużym zatrudnieniem, ale nie wiążą się z dużymi nakładami inwestycyjnymi. Po drugie, maleje, zarówno na świecie jak i w Polsce, liczba dużych kapitałochłonnych inwestycji typu greenf ield realizowanych przez globalnych OEM. Firmy lokujące się w ostatnim Richtung High-Tech Branchen? Laut NBP strömten im Jahr 2010 ca. 7,54 Mrd. EUR der unmittelbaren ausländischen Nettoinvestitionen nach Polen. Dies bedeutet zwar einen Rückgang im Vergleich zu vorhergegangenen Jahren, allerdings ergibt sich dieser Zustand aus der Charakteristik der nach Polen strömenden Investitionen. Erstens sind das Investitionen im fortschrittlichen Dienstleistungssektor, für den eine hohe Beschäftigung charakteristisch ist, aber keine großen Investitionsmaßnahmen nötig sind. Zweitens verringert sich, sowohl in der Welt als auch in Polen, die Zahl der großen kapitalaufwendigen Greenfield-Investitionen, die von globalen OEMs durchgeführt werden. Die sich in letzter Zeit in Polen niederlassenden Firmen sind kleinere Betriebe, hauptsächlich Zulieferer, deren Ziel eine schnellstmögliche kundenorientierte Produktion ist. Deswegen ziehen es diese Firmen vor, sich in bereits existierenden Produktionsanlagen anzusiedeln. Es handelt sich also um Investitionen vom Typ Brownfield, die keinen so großen Kapitalaufwand benötigen. Es wächst auch die Beteiligung an Reinvestitionen, bei denen es nicht nötig ist, Grundstücke zu kaufen oder ein neues Gebäude zu bauen. Die oben genannten charakteristischen Merkmale der Investitionen haben ohne Zweifel einen Einf luss auf die Volumenverringerung des in Polen angelegten Kapitals. Andere im Technologiebereich extrem fortschrittliche Sektoren, die die ausländischen Firmen in Polen immer mehr interessieren, sind vor allem folgende: IT, R&D, Autoindustrie, Elektronik, Maschinenbau und Flugzeugindustrie. In diesen Sektoren besteht für Polen die Chance, einen dauerhaften Konkurrenzvorsprung auf internationalen Märkten zu gewinnen. Der ständige Produktivitätsund Innovationszuwachs ist von entscheidender Bedeutung für den Erfolg der polnischen Wirtschaft auf dem globalem Markt, sowohl für die steigende Lebensqualität der Bewohner, als auch für die Handlungsmöglichkeiten im Angesicht einer Krise. Ein Faktor, der Einf luss auf den Zuwachs der Produktivität haben könnte, sind FDI, die Wi 04-05/11 43 GOS POD A R K A / W IR T S C H A F T czasie w Polsce to mniejsze firmy, głównie poddostawcy, których głównym celem jest szybkie uruchomienie produkcji na potrzeby swoich klientów. Dlatego też firmy te preferują lokowanie się w istniejących już obiektach produkcyjnych, są to więc inwestycje typu brownfield, nie wymagające aż tak dużych nakładów inwestycyjnych. Rośnie też udział reinwestycji, w przypadku których nie ma konieczności kupowania gruntu, czy stawiania nowego budynku. Wspomniane powyżej cechy charakterystyczne inwestycji wpływają niewątpliwie na zmniejszenie wolumenu lokowanego w Polsce kapitału. Inne sektory wysoko zaawansowane technologicznie, które w coraz większym stopniu interesują firmy zagraniczne w Polsce, to: IT, R&D, motoryzacyjny, elektroniczny, maszynowy oraz lotniczy. W tych sektorach Polska ma szansę zdobyć trwałą przewagę konkurencyjną na rynku międzynarodowym. Stały wzrost produktywności i innowacyjności jest kluczowy dla osiągnięcia przez polską gospodarkę sukcesu na globalnym rynku, podnoszenia poziomu życia mieszkańców, ale też możliwości działania w obliczu kryzysu. Czynnikiem, który, może przyczynić się do wzrostu produktywności są BIZ, wpływające na poprawę wyposażenia w kapitał polskiej gospodarki, transfer technologii i know-how. Polityka gospodarcza, a co za tym idzie działania PAIiIZ, muszą być dostosowane do dynamicznie rozwijającej się sytuacji na światowych rynkach. Pana ranking najważniejszych inwestycji bezpośrednich w 2010 r. i na pocz. 2011r., w tym także w sektorze wysokich technologii.... W opinii PAIiIZ najważniejsze projekty to takie, które zakładają odpowiednie połączenie wielkości zatrudnienia, również osób 44 Wi 04-05/11 z wyższym wykształceniem, z wysokiej jakości technologią produkcji. Najbardziej zaawanso wane technologicznie inwestycje tradycyjnie związane są z sektorami wysokich technologii, a więc np. z przemysłem lotniczym, czy elektronicznym. Przykładem realizacji najbardziej innowacyjnego projektu w Polsce w 2010 r. jest inwestycja amerykańskiej firmy Hamilton Sundstrand Poland w Rzeszowie, gdzie firma rozpoczęła budowę centrum B+R. Ponad 70 inżynierów będzie prowadzić prace projektowe i rozwojowe, dotyczące pomocniczych silników APU (auxiliary power unit), zasilających samoloty podczas postoju na płycie lotniska oraz stanowiących awaryjne źródło energii podczas lotu. Ponadto inwest ycja Swedspan/IKEA, laureat nagrody PAIiIZ w kategorii „Największa Inwestycja 2010”, była jednym z największych projektów PAIiIZ w 2010 roku i jednocześnie jednym z najważniejszych przedsięwzięć w regionie Polski Wschodniej. Działalność produkcyjna Swedspan/ IKEA opierać się będzie na nowym procesie technologicznym, który przyczyni się do poprawy właściwości produktu. Kolejną ważną dla nas inwestycją w 2010 roku, gener ującą jednocześnie najwięcej miejsc pracy, była inwestycja firmy HP Global e-Business Operations. Fir ma podjęła projekt inwestycyjny pod nazwą „Center of Business Innovation and Transformation”, który zakłada rozszerzenie działalności spółki o świadczenie zaawansowanych usług analitycznych, finansowych oraz marketingowych dla klientów wewnętrznych oraz zewnętrznych. W roku bieżącym PAIiIZ spodziewa się dużego udziału projektów BPO w całości projektów obsługiwanych przez Agencję, a w szczególności tych o charakterze badawczorozwojowym. einen positiven Einfluss auf die Verbesserung der Ausstattung der polnischen Wirtschaft in Kapital, Technologietransfer sowie KnowHow haben. Die Wirtschaftspolitik und damit auch die Maßnahmen der PAIiIZ müssen sich der dynamischen Entwicklung der Situation auf dem Weltmarkt anpassen. Ihr Ranking der wichtigsten unmittelbaren Investitionen im Jahr 2010 und Anfang des Jahres 2011, auch hinsichtlich des Sektors der Hochtechnologien… Nach Ansicht des PAIiIZ gehören zu den wichtigsten Projekten eben jene, die eine Verbindung entsprechender Beschäftigungszahlen, auch Personen mit Hochschulbildung, mit hoher Technologiequalität in der Produktion voraussetzen. Die technologisch am meisten fortgestrittenen Investitionen sind traditionell mit dem Sektor der Hochtechnologien verbunden, z.B. mit der Flugzeug- oder Elektroindustrie. Ein Beispiel für die Durchführung eines der innovativsten Projekte im Jahr 2010 in Polen ist die Investition der amerikanischen Firma Hamilton Sundstrand Poland in Rzeszów, wo das Unternehmen mit dem Bau eines B+R Zentrums begann. Über 70 Ingenieure werden hier Entwicklungs- und Projektarbeiten durchführen, die die Hilfsmotoren APU (auxiliary power unit) betreffen, welche die Flugzeuge während ihres Stopps am Boden mit Energie versorgen und Notstromquelle während des Fluges sind. Außerdem war die Investition Swedspan/ IKEA, ausgezeichnet mit dem PAIiIZ-Preis in der Kategorie „Größte Investition 2010” eines der größten Projekte der PAIiIZ im Jahr 2010 und gleichzeitig eines der bedeutendsten Unternehmen in Ostpolen. Die Produktionstätigkeit von Swedspan/IKEA wird auf einem neuen technologischen Prozess basieren, der zur Verbesserung der Produkteigenschaften beiträgt. Die nächste, für uns wichtige Investition im Jahr 2010, die gleichzeitig die meisten Arbeitsplätze schaffte, war die Investition der Firma HP Global e-Business Operations. Sie führte das Investitionsprojekt unter dem Titel „Center of Business Innovation and Transformation” durch, das sich eine Erweiterung der Gesellschafstätigkeiten rund um fortgeschrittene analytische, f inanzielle und Marketingdienstleistungen für interne sowie externe Kunden zum Ziel gesetzt hat. Im laufenden Jahr prognostiziert die PAIiIZ einen größeren Anteil von BPO-Projekten, vor allem mit Forschungscharakter, an den von uns begleiteten Investitionen. Die Wirtschafts- und Finanzministerien können seit vielen Monaten keine Vereinbarung bezüglich der SWZGesetze, sowie der Bewilligung der Fonds für die Investoren treffen. Es scheint, als ob die Rückkehr ausländischen Kapitals nach Polen entgegen den Regierungsaktivitäten stattfinden würde. Welche Stellung bezieht in solchen Angelegenheiten die PAIiIZ? Die PAIiIZ ist der Meinung, dass im Zeitalter starker Konkurrenz in Mittel- und Ost-Europa ein ausgearbeitetes System der investiven Anlockungen für Investoren einer der wichtigsten Konkurrevorteile ist. Der jetzige Investitionskatalog beinhaltet hauptsächlich EU-Mittel, die Bef reiung von der Einkommenssteuer CIT im Rahmen der Sonder wirtschaftszonen, sowie eine Co-Finanzierung im Rahmen G O SP O D A R K A / WI R T S C H A F T Resorty gospodarki i finansów od wielu miesięcy nie mogą porozumieć się w zakresie ustawyo SSE, czy przyznawania grantów inwestorom. Wydaje się, że ten powrót kapitału zagranicznego do Polski odbywa się jakby mimo działań rządu. Jakie stanowisko w odnośnych sprawach reprezentuje PAIiIZ? W opinii PAIiIZ, w dobie silnej konkurencji w regionie Europy Środkowo-Wschodniej, jedną z ważnych przewag konkurencyjnych jest system oferowanych inwestorom zachęt inwestycyjnych. Obecny katalog zachęt inwestycyjnych obejmuje przede wszystkim granty współfinansowane z funduszy unijnych, zwolnienie z podatku dochodowego CIT w ramach Specjalnych Stref Ekonomicznych oraz grant rządowy w ramach „Systemu wspierania inwestycji o priorytetowym znaczeniu dla gospodarki polskiej”. Agencja, z racji swojej misji, dokłada wszelkich starań, aby na podstawie zgłaszanych przez inwestorów uwag zaproponować zmiany i ulepszenia w systemie zachęt inwestycyjnych. Staramy się także przekonywać decydentów o wadze tego elementu w negocjacjach z inwestorami zagranicznymi. W zakresie promocji Polski na rynkach zagranicznych Agencja mocno działa na rynkach wschodnich. Polski akcent na Expo w Szanghaju należał do najmocniejszych. Co, Pana zdaniem, ma największe znaczenie dla efektywnego przekonywania inwestorów zagranicznych do Polski? Jakie inne rynki – obok chińskiego – pozostają w centrum działań promocyjnych PAIiIZ? Promocja gospodarcza Polski opiera się na takich kluczowych czynnikach jak: strategiczne położenie, stabilna gospodarka oraz kapitał ludzki. W przypadku Szanghaju dla przyciągania inwestorów zagranicznych z rynków wschodnich największe znaczenie miała dobrze poprowadzona promocja Polski jako kraju europejskiego, nowoczesnego, otwartego, o dużej elastyczności we współpracy w każdej dziedzinie, ale też posiadającego bogaty dorobek naukowy i kulturalny. Polska oferta była bardzo szeroka – od produktów i usług polskich przedsiębiorstw i prezentacji ich możliwości kooperacyjnych, poprzez ofertę inwestycyjną miast i instytucji publicznych po kulturę i sztukę. Rynek chiński posiada ogromny potencjał zarówno des „Systems für Unterstützung von für die polnische Wirtschaft prioritären Investitionen“. Die Agentur bemüht sich, gemäß ihres Auftrages und auf Basis der, von den Investoren eingereichten Bemerkungen, Vorschläge zu machen, die das System der Investitionsanlockung verändern und verbessern. Wir bemühen uns auch, Entscheidungsträger davon zu überzeugen, dass dies ein essentielles Element bei den Verhandlungen mit ausländischen Investoren ist. Im Bereich der Vermarktung Polens ist die Agentur auf den östlichen Märkten sehr aktiv. Der polnische Akzent auf der Expo in Schanghai gehörte zu den ausdruckvollsten. Was ist Ihrer Meinung nach am wichtigsten, um ausländische Investoren von Polen zu überzeugen? Welche anderen Märkte – neben China – sind im Zentrum der Informations- und Öffentlichkeitsarbeit der PAIiIZ? Die wirtschaftliche Vermarktung baut auf drei wichtigen Faktoren auf: strategische Lage, stabile Wirtschaft und Human Ressources. Im Fall von Schanghai war für die Anlockung ausländischer Investoren aus den Ostmärkten, die gut vorbereitete PR–Arbeit für Polen als ein europäisches, modernes und offenes Land, das große Flexibilität bei der Zusammenarbeit in jedem Bereich aufweist und darüber hinaus auch über ein reiches wissenschaftliches und kulturelles Gut verfügt, am wichtigsten. Das polnische Angebot war sehr vielseitig – von Produkten und Dienstleistungen der polnischen Unternehmen und der Präsentation ihrer Kooperationsmöglichkeiten über das Investitionsangebot der polnischen Städte und öffentlichrechtlichen Institutionen bis hin zu Kunst und Kultur. Der chinesische Markt verfügt über ein enormes Export-Import Potential. Polnische Firmen, die an der Expo teilnahmen, waren überrascht, wie breit die Palette der möglichen Zusammenarbeit ist und haben solche Kooperationen bereits in die Wege geleitet oder befinden sich gerade in Gesprächen. Und nun zum zweiten Teil der Frage. In Bezug auf den hohen Mehr wert der investorenorientierten Tätigkeiten, liegt im Jahr 2011 der Fokus bei der PR-Arbeit im Investitionsbereich auf Deutschland, den Vereinigten Wi 04-05/11 45 GOS POD A R K A / W IR T S C H A F T eksportowy, jak i importowy. Polskie firmy uczestniczące w EXPO były zaskoczone skalą możliwej współpracy i wiele z nich taką współpracę nawiązało bądź jest w trakcie rozmów. Odnosząc się do drugiej części pytania, ze względu na wysoką wartość dodaną działań zorientowanych na inwestorów, priorytetowymi kierunkami promocji inwestycji w 2011 r. będą: Niemcy, Stany Zjednoczone, Japonia, Korea Południowa, Francja oraz Wielka Brytania. Jako wieloletnie kierunku długofalowe przyjęto: Chiny, Indie i Rosję. Nie wyklucza to jednak możliwości aktywności Agencji na innych rynkach. IKEA na Podlasiu oraz inne, mniejsze inwestycje w SSE EuroPark Mielec. Co jeszcze udało się do tej pory w ramach promocji gospodarczej Polski Wschodniej? Inwestycja firmy IKEA na Podlasiu jest rezultatem prawie dwuletnich działań PAIiIZ, zainicjowanych przed rozpoczęciem Programu Promocji Gospodarczej Polski Wschodniej, którego inauguracja odbyła się we wrześniu 2009 roku. W ramach tego Programu, organizujemy i umożliwiamy przedsiębiorcom oraz jednostkom samorządu terytorialnego udział w targach, misjach i innych przedsięwzięciach promocyjnych, które odbywają się głównie w Europie oraz na kontynentach amerykańskich i azjatyckim. W 2010 roku liczba uczestników tych przedsięwzięć przekroczyła 250 osób. Według danych uzyskanych od przedsiębiorców, ogółem zawarto ponad 40 kontraktów o wartości ponad 9,3 mln PLN. Wiele firm jest w trakcie nawiązywania współpracy bądź negocjowania umów. Są to głównie mali i średni przedsiębiorcy z Makroregionu Polski Wschodniej. W grudniu 2010 roku w Warszawie odbyło się spotkanie z udziałem 46 Wi 04-05/11 przedsiębiorców podsumowujące działania projektowe. W tym roku planowane jest także przeprowadzenie badania skuteczności działań promocyjnych organizowanych w ramach Projektu i po nim będziemy mogli podać więcej informacji o efektach. Staaten, Japan, Südkorea, Frankreich und Großbritannien. In diesem Fokus befinden sich langfristig aber auch China, Indien und Russland. Das schließt jedoch nicht die Möglichkeit aus, als Agentur auch auf anderen Märkten noch aktiv zu werden. Jakie są najważniejsze wydarzenia w kalendarium Agencji na 2011 r.? Na rok 2011 Agencja zaplanowała organizację i udział w licznych przedsięwzięciach zarówno w kraju, jak i za granicą. Wśród wydarzeń krajowych należy wymienić udział PAIiIZ w tak ważnych imprezach gospodarczych, jak: Forum Ekonomiczne w Krynicy, Baltic Business Forum czy też Europejski Kongres Gospodarczy w Katowicach, podczas których Agencja zorganizuje panele tematyczne. Ponadto planujemy szereg konferencji i seminariów o tematyce gospodarczej w kraju i za granicą oraz organizację kolejnych edycji wystaw polskiego wzornictwa przemysłowego „Designed in Poland”. Wzorem lat ubiegłych, PAIiIZ będzie organizowała misje inwestycyjne, których celem jest promocja gospodarcza Polski w kontekście pozyskiwania nowych inwestycji w sektorach i na rynkach określonych jako priorytetowe oraz brała udział w krajowych i zagranicznych targach (np. w Xiamen) oraz konferencjach. W ramach Programu Promocji Gospodarczej Polski Wschodniej, zorganizowany zostanie udział przedsiębiorców oraz przedstawicieli jednostek samorządu terytorialnego w imprezach targowowystawienniczych m.in: podczas targów SIAL w Szanghaju, Paris Airshow w Paryżu, ANUGA w Kolonii, WorldFood w Moskwie, Hanseboot w Hamburgu. Ponadto w ramach Programu PAIiIZ zorganizuje m.in. misje gospodarcze do Niemiec, Francji i Chin. IKEA in Podlasie und andere kleinere Investitionen in der SWZ Euro-Park Mielec. Was zählt bei der Vermarktung Ostpolens noch zu Erfolgen? Die Investition von IKEA in Podlasie ist das Ergebnis einer fast zweijährigen Tätigkeiten der PAIiIZ , die noch vor Beginn des Wirtschaftlichen Vermarktungsprogramms für Ostpolen initiiert wurde, das im September 2009 begann. Im Rahmen dieses Programms organisieren und ermöglichen wir den Unternehmern und Einheiten der territorialen Selbstverwaltung die Teilnahme an Messen und anderen PR-Veranstaltungen, die hauptsächlich in Europa, aber auch auf den amerikanischen Kontinenten und in Asien stattfinden. 2010 nahmen mehr als 250 Personen an solchen Veranstaltungen teil. Laut Daten, die wir von den Unternehmern erhielten, wurden rund 40 Verträge über insgesamt 9,3 Millionen PLN abgeschlossen. Viele Firmen sind gerade dabei, die Zusammenarbeit zu initiieren oder Verträge zu verhandeln. Meistens sind das kleine und mittlere Unternehmen aus der Makroregion Ostpolen. Im Dezember 2010 nahmen in Warschau Unternehmer an einem Treffen teil, bei dem die Projektarbeit zusammengefasst wurde. In diesem Jahr planen wir eine Evaluierung der Effektivität der PR-Arbeit, die im Rahmen des Projektes organisiert wurde. Danach können wir mehr Informationen über die Effekte geben. Welche sind die wichtigsten von der Agentur geplanten Ereignisse für 2011? Für das Jahr 2011 plant die Agentur die Organisation und Teilnahme an zahlreichen Unterfangen, sowohl im In-, als auch im Ausland. Erwähnenswert sind unter den Ereignissen im Inland die Teilnahme der PAIiIZ an solch wichtigen ökonomischen Ereignissen, wie: Ökonomisches Forum in Krynica, Baltic Business Forum oder auch der Europäische Kongress in Katowice mit, von der Agentur organisierten, Podiumsdiskussionen. Darüber hinaus planen wir eine Reihe von Konferenzen und Seminaren zu wirtschaftlichen Themen im In- und Ausland und die Organisation weiterer Editionen der polnischen IndustriedesignAusstellung „Designed in Poland”. Wie in den vorherigen Jahren, wird die PAIiIZ Investitionsveranstaltungen organisieren, deren Ziel die wirtschaftliche Vermarktung Polens im Kontext der Gewinnung neuer Investitionen in Sektoren und in, als vorrangig angesehenen, Märkten ist. Außerdem nehmen wir an in- und ausländischen Messen (z.B. in Xiamen) und Konferenzen teil. Im Rahmen des Programms der Wirtschaftlichen Vermarktung Ostpolens wird die Teilnahme der Unter nehmer und Vertreter der territorialen Selbstverwaltungseinheiten auf Markt- und Messeveranstaltungen organisiert, u.a. während der SIAL Messe in Schanghai, Paris Airshow, ANUGA in Köln, WorldFood in Moskau, oder der Hanseboot in Hamburg. Darüber hinaus organisiert die PAIiIZ im Rahmen des Programms u.a. Wirtschaftsmissionen für Deutschland, Frankreich und China.